Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB), ‘Karahanlı Devri Mimarisi ve Bezemeleri’ adlı önemli bir eseri daha yayın hayatına kazandırdı.
Kitapta, İslâm Sanatları Tarihi açısından önemli bir yeri olan Orta Asya’da Sâmânîler’den Karahanlılar’ın sonuna kadar geçen yaklaşık üç asırlık süreçte inşa edilen İslâmî eserlerle ilgili araştırmalar bulunuyor.
518 sayfadan oluşan ve prestij boy olan kitabın yazarlığını Marmara Üniversitesi Doktora Öğrencisi Muhlisahon Rustamova yaptı. Kitap, Karahanlı mimarisinin, günümüze ulaşmayan yapılarının müzelerdeki yapı elemanları ve mimaride uygulanan geometrik, bitkisel bezemeleri konu alarak oluşturulmuş bir doktora tezi.
Eser, Kırgızistan ve Özbekistan merkez olmak üzere güney Kazakistan, doğu Türkmenistan, Kuzey Tacikistan ve Afganistan bölgelerinde bulunan İslâm öncesi kültürel çevreden itibaren Karahanlı dönemine kadar olan yapıları içeriyor. Yapılan araştırmanın sonunda, incelemeye elverişli bulunan toplam 61 yapı ve yapı parçaları örnekleri tespit edilmiştir. Bunlardan 12’si Kırgızistan’da, 29’u Özbekistan’da, 9’u Kazakistan’da, 2’si Türkmenistan’da, 7’si Tacikistan’da, 1’i Afganistan’da yer alıyor. Eserde örnekler, kronolojik olarak IX. yüzyıldan XII. yüzyılın sonuna kadarki zaman dilimine yayılıyor.
Doktora tezi olarak hazırlanan kitapta, Orta Asya’daki saha ve kütüphane çalışmaları gerçekleştirilmiş, mimari eserlerin geometrik, bitkisel bezemelerinin çizimleri analiz edilerek AutoCAD programı üzerinde ortaya çıkarılmıştır. Çalışmanın sonucunda Karahanlı devri eserlerinin gelişim sürecinde hangi medeniyetlerin sanatlarından etkilendiği, ürettikleri yeni yapıları teknik, plan, malzeme ve bezeme açısından incelenmiş, bu bölgeye ait sanat üslubu ile ilgili çıkarım elde edilmeye çalışılmıştır
03.01.2023
Kitabın Tam Metin PDF’si için bkz. http://www.tdbb.org.tr/tdbb/wp-content/uploads/2023/01/Karahanli-Devri-Mimarisi-Bezemeleri.pdf
